Met Bommelerwaar-Stroom maken we gebruik van de wettelijke (zogenaamde ‘postcoderoos’) regeling waarmee we energiebelasting terugkrijgen voor stroom afgenomen van onze eigen energieprojecten. Het gaat in 2018 om ruim de helft van onze elektriciteitsrekening: 12,65 cent/kWh (inclusief BTW). Een deel van deze energiebelasting-teruggave geldt als je inleg (‘kapitaalstorting’) in de coöperatie: € 0,10/kWh. Het restant van de energiebelasting-teruggave (in 2018 € 2,65 ct/kWh) wordt bijgeschreven op een rentedragende ledenkapitaalrekening (en kun je ook beschikbaar stellen voor het Solidariteitsfonds voor deelnemers met een (te) kleine beurs). Met jouw inleg (€ 0,10/kWh) lost de coöperatie haar energieproject-leningen af; bijschrijvingen op de kapitaalrekeningen helpen de coöperatie o.a. voor nieuwe projecten. Uit projectbegrotingen die we maakten voor een aantal grote zonnedaken blijkt dat het (jaarlijks) opwekken van 1 kWh een (eenmalige) investering vraagt van nagenoeg € 1,00. Dat bedrag geldt als vereiste inleg, met een opslag voor het dekken van rentelasten tot aflossing.

Deze inleg betaalt u ongemerkt met de inleg van uw energiebelasting-teruggave. (NB: voor windprojecten bedraagt de eenmalig vereiste investering slechts zo’n € 0,50/kWh. Zodra we windmolens gaan realiseren, kan de verplichte inleg -voor iedereen- worden verlaagd.) Zodra we 'klaar' zijn met aflossen, wordt het interessant: dan kunnen we jaarlijks een mooi gesprek voeren over de bestemming van de energiebelasting-teruggave. We noemen dat 'feest': hoeveel gaat terug naar leden, wat voor nieuwe projecten willen we misschien starten, reserveren voor (vervanging)investeringen enz... Ter illustratie: Een gemiddeld huishouden heeft een stroomverbruik van 3500 kWh/jaar. Dit huishouden dient dus € 3.500 in te leggen: jaarlijks € 350. Na ongeveer tien jaar is de vereiste € 1/kWh (plus rente-opslag) ingelegd. Met winstuitkering en inleg vanuit je Ledenkapitaalrekening gaat het nog sneller. Ter vergelijking: zonnepanelen op eigen dak zou meer dan € 4.000 (ex BTW) kosten.

Nee, overstappen naar Huismerk Energie is niet verplicht. Maar het past wel beter bij wat we beogen: dat we stroom opwekken omdat we stroom nodig hebben (en dus willen afnemen). Niet omdat we (alleen) uit zijn op financieel voordeel. Onderstaande tabel laat zien dat overstappen aantrekkelijk is! Echter, ook niet-overstappen kan al aantrekkelijk zijn ten opzichte van je huidige situatie!

Huismerk Energie heeft als prijsstrategie dat ze altijd goedkoper wil zijn dan de drie grote energieleveranciers. In de regel ben je dus beter af. Echter, Huismerk Energie gaat voor duurzaam, ook financieel, en beoogt daarom niet 'op te bieden' tegen de echte prijsvechters. Voor ons was de goede relatie, coöperatie-vriendelijke doelstelling en beschikbare ontwikkel-capaciteit bij Huismerk Energie doorslaggevend. Op de website van Huismerk Energie kun je een vrij nauwkeurige berekening maken van hoeveel je gaat betalen wanneer je overstapt. Dat bedrag kun je vergelijken met je laatste jaarnota. Er zijn echter een paar 'logische' redenen waarom je berekende bedrag kan tegenvallen:

• De afgelopen maanden is de energiebelasting gestegen; die is in het maandbedrag bij je huidige energieleverancier nog niet in het tarief meegenomen (maar word je later alsnog berekend!)
• De energieprijzen zijn de afgelopen 1-2 jaar gestegen. Mogelijk heb je een contract met een prijs die (nog) gedurende enkele jaren vast staat. Zodra je contract afloopt, zul je dan ook het dan actuele (hogere?) tarief gaan betalen.
• Sommige energieleveranciers (vaak met internationale belangen achter zich) bieden (tijdelijk) stunt-tarieven tot onder de kostprijs; daar kan (en wil) Huismerk Energie niet mee concurreren.

De Provincie Gelderland heeft een mooie subsidie voor het realiseren van duurzame energieprojecten. We hebben 'm ook gebruikt voor ons eerste zonnedak op de Gemeentewerf in Gameren. De subsidie dekt 20% van de projectkosten; niet mis! Vereist is dat ten minste 50 personen het project wensen te steunen met een inleg, gedurende minimaal 5 jaar, van ten minste 50 euro.

De totale inleg moet ten minste een kwart van de totale projectkosten bedragen. Dat kan, bij wijze van spreken, door inleg van 49x50 euro en één keer een groot bedrag. Voor de kleine bedragen geldt het Leden-leenreglement (zie onder menu-item "Lidmaatschap"). Voor bedragen boven 5.000 euro sluiten we een afzonderlijke leenovereenkomst af.

Ledenaansprakelijkheid is iets 'echt coöperatiefs': andere rechtsvormen kennen dit niet. Honderd jaar geleden was dit hét instrument voor boeren om een melkfabriek te kunnen bouwen zonder één cent inleg. Er was immers armoede op het platteland - maar men had als lidbedrijf wel grond! Die grond mocht als onderpand gelden voor de financiering van de coöperatieve melkfabriek. Datzelfde principe gebruiken we nu ook. Omdat we heel veel gebruik maken van leningen, is deze extra zekerheid bij de bank welkom. Maar we beseffen ons dat geen van de deelnemers daar echt 'blij' mee is. We hebben daarom -menen we- een mooie tussenweg bedacht.

Artikel 8.3 van de Statuten bepaalt dat ieder lid tot een bedrag van € 500 / € 1000 borg staat. Dit geldt uitsluitend voor resterende schulden in geval van faillissement van de Coöperatie. Zo ver willen we het echter niet laten komen! We investeren voorzichtig en alles laten we goed verzekeren. De gedachte bij de ledenaansprakelijkheid is ook: mocht de coöperatie in zwaar weer komen, hebben we dus allemaal een belang om met goede ideeën te komen. Dat is prettig. De statuten bieden overigens ook uitweg voor mensen/huishoudens voor wie een dergelijk financieel risico onverstandig is. De Deelnemer-Overeenkomst (artikel 4.4) bepaalt dat deze ledenaansprakelijkheid binnen uiterlijk vijf jaren automatisch naar nul afbouwt door de (jaarlijkse) kapitaalinleg via de energiebelasting-teruggave. Dat sluit aan bij de mogelijkheid die artikelen 8.3 (a) en 8.5 van de Statuten bieden. Op het Deelnemer-Formulier kun je aangeven als je vrijstelling van Ledenaansprakelijkheid wenst.

We willen dat Bommelerwaar-Stroom er echt "voor ons allemaal" kan zijn. Maar niet iedereen kan probleemloos zijn/haar energierekening betalen. Daarom willen we elkaar een beetje helpen. We bieden de mogelijkheid om het deel van de energiebelasting-teruggave boven de € 10 ct/kWh dat op de Ledenkapitaalrekening wordt geboekt beschikbaar te stellen voor deelnemers met een (te) kleine beurs.

Wat precies de criteria worden om in aanmerking te komen voor ondersteuning vanuit het Solidariteitsfonds, moeten we de komende weken/maanden -intern maar ook in overleg met de gemeente- nog bepalen. Wil je hier over meedenken? Laat ons weten via bestuur@bommelerwaar.nl. Als je urgent steun nodig hebt: schroom niet om -vertrouwelijk- contact op te nemen!

Gefeliciteerd met je panelen! Of het zin heeft om deel te nemen hangt van een paar dingen af:

• Overweeg je om zelf panelen te kopen, maar heb je ze nog niet: let dan even goed op wat er bezig is te gebeuren met de 'salderingsregeling'. Zodra die inderdaad wordt afgebouwd, wordt deelname aan een collectief project (van Bommelerwaar) relatief aantrekkelijker. Je (mag wel maar) hoeft dan geen grote bedragen ineens in te leggen, die je dan bijvoorbeeld voor verduurzaming van je huis kunt besteden.
• Produceer je meer dan je zelf consumeert? Kijk even op de site van Huismerk Energie of hun teruglever-tarief een beetje gunstig uitpakt t.o.v. je huidige energiebedrijf. (Green Choice, bijvoorbeeld, levert een hoger teruglever-tarief.) Huismerk Energie biedt op dit moment niet een (aantrekkelijke) oplossing voor het 'lokaal afzetten' van jouw stroom aan andere deelnemers. Jouw stroom-overschot zal (voorlopig nog) geen "Bommelerwaar-Stroom" worden.
• Produceer je minder dan je zelf consumeert, en dat zal in de meeste gevallen zo zijn, dan kan Bommelerwaar-Stroom interessant zijn voor het 'afvullen' van je energiebelasting-teruggave tot (maximaal) je volledige consumptie. Daarvoor hoef je niet eens per sé over te stappen naar Huismerk Energie. Ook als niet-overstappende deelnemer kun je hier profijt van hebben. Maar let ook even op de verschillende voordelen die deelnemen+overstappen wel heeft. (zie de vraag over de voordelen van overstappen)
• Merk je dat het (voor jou) niet veel verschil maakt: voor iedere deelnemer ontvangt Bommelerwaar een paar tientjes premie van Huismerk Energie - met je overstap steun je de Coöperatie. En zodra je zelf alsnog meer gaat produceren, daalt automatisch de hoogte van je vereiste kapitaalinleg. Daar doen we niet moeilijk over.

Je kunt gewoon instappen met je energierekening en wachten tot je kapitaalinleg automatisch door energiebelasting-teruggave wordt afgelost. Maar je kunt ook -middels automatische incasso- je kapitaalinleg ineens betalen (zie artikel 4.5 van de Overeenkomst). De energiebelasting-teruggave is dan voor jou.

Bovendien scheelt je dat in de rentelasten, al zijn die momenteel niet heel hoog: ±15% over de gehele looptijd. Wel houdt de Coöperatie € 2 ct/kWh in op je teruggave voor specifieke investeringen (zie artikel 4.6). Neemt je stroomverbruik toe (bijvoorbeeld door aanschaf van een elektrische auto) dan wordt een extra bedrag geïncasseerd.

Deelname aan Bommelerwaar-Stroom geldt in principe voor langere tijd. Het energiebelasting-voordeel geldt, vanaf het moment dat we je kunnen koppelen aan een project en binnen de huidige wettelijke regels, voor de duur van ten minste 15 jaar. Zo lang kun je dus voordeel hebben (en zodra de projecten zijn afgelost, komt er extra voordeel bij - zo lang zo'n project 'actief' blijft). Maar je bent niet verplicht zo lang te blijven. We moeten even kijken op twee niveaus: 1) je Deelnemer-Overeenkomst met de Coöperatie en 2) je contract met je energiebedrijf (laten we er nu even van uitgaan dat dat Huismerk Energie is). Beëindiging van je Deelnemer-Overeenkomst (die recht geeft onder meer op energiebelasting-teruggave):

• Wie verhuist naar buiten de Bommelerwaard of komt te overlijden, kan zijn/haar deelname kosteloos beëindigen. Je kunt je overeenkomst dan desgewenst overdragen aan de nieuwe koper of een erfgenaam. Jouw overeenkomst kan dan waarde hebben.
• Wie verhuist binnen de Bommelerwaard (of het nou van koop naar koop is, van huur naar huur of van de één naar de ander - dat maakt niet uit), kan gewoon deelnemer blijven. Met een beetje goede wil kunnen we je gewoon aan een ander energieproject koppelen dat ook recht geeft over energiebelasting-teruggave.
• Wie wil stoppen om andere redenen dan genoemd onder de eerste bullet, is vrij om dat te doen - echter dat kan financiële consequenties hebben. Bij toetreding committeer je je aan een kapitaalinleg die je in principe vanuit de energiebelasting-teruggave betaalt (kan ook ineens). Is je kapitaalinleg nog niet volledig afgelost (en is je tegoed op je Ledenkapitaalrekening ook niet toereikend daarvoor), dan kun je zelf iemand zoeken die jouw overeenkomst wil overnemen. Als de Coöperatie een wachtlijst heeft, 'heb je geluk'. Als dit niet lukt, dien je het resterende deel te betalen aan de Coöperatie, desgewenst middels gespreide betaling gedurende drie jaar.

Beëindiging van je energiecontract met Huismerk Energie:

• In principe staat dit helemaal los van de Coöperatie. Je gaat steeds een driejaarcontract aan. Ga je te snel binnen een nieuwe contracttermijn weg, dan kunnen daar wettelijke boetes aan verbonden zijn. Meer daarover vindt je op de website van Huismerk Energie en op de website van het energiebedrijf waar je daarna heen gaat.
• Ga je weg bij Huismerk Energie, maar blijf je deelnemer (vanwege o.a. het energiebelasting-voordeel), dan gelden vanaf dat moment voor jou de regels voor 'niet-overstappers' (zie één van de andere veelgestelde vragen: "Is overstappen naar Huismerk Energie verplicht?")

Een speciale situatie is niet het stoppen van je deelname, maar het mogelijke afbouwen van je stroomverbruik. Bijvoorbeeld door betere isolatie of aanschaf van zonnepanelen. In dat geval verandert er niets, behalve dan dat de hoogte van je verplichte kapitaalinleg zal afnemen. Dat hoeft niet per sé te betekenen dat je kapitaalinleg dan ook eerder is afgelost, want bij lager verbruik zal je energiebelasting-teruggave ook minder worden.

Wat als:

1. ... De energiebelasting hoger wordt? Daar zijn we dan wel blij mee. Want dat betekent dat we onze energieprojecten sneller aflossen.
2. ... De energiebelasting daalt? Dat is op zich geen ramp, want voorlopig zal die wel boven de 10 cent/kWh (inclusief BTW) blijven en kunnen we naar de bank/financiers toe gewoon onze betalingsverplichtingen nakomen. Daalt ie onder de 10 cent, dan kunnen we bijpassen vanaf het opgebouwde saldo op de Ledenkapitaalrekening. Lukt dat ook niet meer, dan zullen we een andere oplossing moeten vinden (langer afbetalingsschema met de banken) of extra moeten bijleggen. Overigens zullen we met externe financiers in de regel sowieso over 15 jaar afbetalen - en dan kunnen we volstaan met een stuk minder dan 10 cent jaarlijkse aflossing. Alleen blijft er dan opgeteld minder energiebelasting-teruggave over voor uitkering.
3. ... De stroomprijs hoger wordt? Dat is niet leuk voor ons allen als consument van stroom. Maar realiseer je je dat een stijgende stroomprijs betekent dat de Coöperatie meer verdient op stroomverkoop en er dus meer ruimte ontstaat voor uitkeringen aan leden. Dat geeft een veilig gevoel.
4. ... De stroomprijs daalt? Als de stroomprijs daalt, dan komt dat waarschijnlijk doordat energieprojecten goedkoper worden. Omdat wij straks een mandje hebben van energieprojecten (zon, wind, water, biomassa enz.) en nieuwe projecten steeds profiteren van gedaalde projectkosten zitten we altijd relatief veilig. Maar wat hier fijn is voor de deelnemer, betekent voor de Coöperatie mogelijk de broekriem wat aanhalen. Als het goed is, bouwen we een buffer op om dit soort situaties gewoon door te komen.
5. ... De postcoderoos-regeling verdwijnt? Daar zijn we dan niet zo blij mee. Gelukkig ziet het er zo nog niet uit. In 2020 wordt de regeling geëvalueerd - en vermoedelijk niet omdat ie daarna aantrekkelijker wordt. Maar anders dan de salderingsregeling voor privé-daken, blijft deze regeling voorlopig nog prima aantrekkelijk. En realiseer je dat een project dat eenmaal is gestart, nog voor 15 jaar gegarandeerd recht heeft op energiebelasting-teruggave. Reden te meer dus om samen snel te investeren in fors wat volume!
6. ... De rente weer gaat stijgen? Ja, dan hebben we een groter deel van onze energiebelasting-teruggave nodig om als Coöperatie aan onze betalingsverplichtingen te voldoen. Een slimme strategie zou zijn, voor wie daartoe over de middelen beschikt, (een groter deel van) de kapitaalinleg ineens af te lossen. Er van uitgaande dat we de eerste paar jaar nog zullen profiteren van lage rentes, laten onze simulatie-berekeningen  zien dat het model van Bommelerwaar-Stroom tamelijk robuust is voor bewegingen van de rentestand.

Dat laatste: ja, als je ineens stort, hoeven we geen rente te betalen aan de ‘bank’ en dus hoef je dat als deelnemer ook niet te betalen aan de coöperatie. De hoogte van de rentekosten is niet hard 15% totaal en zeker niet 1,5% per jaar. Voor de coöperatie nemen de rentelasten af naarmate we meer aflossen. Als deelnemer merk je daar niets van: je betaalt gewoon je stroomrekening en een (fors) deel daarvan komt als energiebelasting-teruggave terug, bij de coöperatie. De hoogte van de rente (die de coöperatie betaalt) staat niet vast en zal periodiek wijzigen. We hebben ons eerste project geleend tegen deels 3% en deels 4% (met optie om boetevrij elders goedkoper te herfinancieren zodra we daar opties voor hebben).

We hebben een aantal scenario’s doorgerekend en daaruit geconcludeerd: het moet wel heel raar lopen als we met die 15% niet gaan uitkomen over het totaal gedurende de hele looptijd van de lening. Zo zijn we nog in gesprek met de gemeente en met banken en andere financiers om te organiseren dat we heel goedkoop kunnen lenen. Maar voor de duidelijkheid: je “betaalt” niet 15% rente, maar het duurt gewoon een beetje langer voordat jouw energiebelasting-teruggave ook dat deel heeft afgelost. Zodra door goedkope leningen die 15% veel lager uitvalt, hoeven we die natuurlijk niet in rekening te brengen en ben je als deelnemer eerder klaar met aflossen.